Chăm Phong Lan khi mùa Đông tới

Mấy hôm nay các đài truyền hình loan báo thời tiết sẽ lạnh xuống và cảnh báo những vùng xa bờ biển ban đêm có thể lạnh tới mức đông đá (32°F hay 0°C). Phần lớn những cây lan đều mọc mạnh trong nhiệt độ từ 55-80°F (12.8-26.7°C). Nếu nhiệt độ xuống dưới 55°F (12.8°C), nhựa cây sẽ bị đặc lại và không lưu chuyển dễ dàng làm cho cây không phát triển. Vì vậy chúng ta cần phải biết loài lan nào chịu được nóng lạnh ra sao. Người ta chia ra 3 lọại nhiệt độ nuôi trồng như sau:

	Thấp nhất	Cao nhất	Loại lan
C = Cool - Lạnh	40-50°F (4.4-10°C)	Dưới 80°F (26.7°C)	Paphiopedilum
I = Intermediate - Vừa	55-65°F (12.8-18.3°C)	Dưới 85°F (29.4°C)	Phalaenopsis, Cattleya
W = Warm - Ấm	60-65°F (15.6-18.3°C)	Dưới 100°F (37.8°C)	Vanda, Dendrobium

Trên đây chỉ là nhiệt độ lý tưởng, thực ra lan có thể chịu lạnh hay nóng hơn một vài giờ mà không sao cả, nhưng không thể chịu lâu dài được. Nhưng cũng có những loài lan chịu được cả nóng lẫn lạnh như Cymbidium, Dendrobium Australia v.v...

Từ tháng 11 chúng tôi đã chuẩn bị cho mùa Đông tới, bắt đầu bằng việc phun thuốc sát trùng để phòng ngừa sâu bệnh và ghi nhớ cây nào thuộc vào loại Warm để mang vào trong nhà. Sẵn có chiếc cửa sổ phía Đông Nam nhiều ánh sáng ở ngoài phòng khách và chiếc bồn tắm trong phòng ngủ, bỏ không từ lâu chẳng ai dùng tới, chỉ cần thêm đèn sẽ là nơi lánh nạn an toàn nhất cho những cây lan yêu quý.


Gần sát cửa sổ ngoài phòng khách, chiếc giá để cây có khay nước tăng cường độ ẩm đã dầy đặc những cây từ tháng 10. Đó là những cây Christensonia vietnamica, Renanthera citrina, Holcoglossum kimballianum của đất nước thân yêu và những cây Dendrobium wassellii, Sophronotis cernua, Dracula lotax và cây Holcoglossum wangii đã nở được 2 dò ngắn ngủi với 4 hoa khá lớn do cô Phạm Hảo tặng cho.


Để tăng thêm ánh sáng, chiếc đèn 2 ống LED 4 ft, loại T8-5000 K gắn trên trần nhà, tự động thắp sáng từ 7 giờ sáng tới 6 giờ chiều, nhiệt độ ban ngày giữ ở khoảng 71°F (21.6°C), ban đêm 55-60°F (12.8-15.6°C) và độ ẩm trung bình 50-60% đã làm cho cây mọc mạnh với những chiếc lá xanh tốt và đầu rễ mọc dài tới 2-3 phân.


Để tránh cho cây lan khỏi bị thui chột vì khí hậu lạnh lẽo, những cây được lần lượt mang vào trong nhà bắt đầu với những cây đang có nụ như cây Phaius Queen Lilian, Renanthera storei, Arachnis flos-aeris v.v...


Sau đó là những cây mới bắt đầu nhú nụ hay lá đã chuyển mầu vàng chuẩn bị ra hoa vào mùa Xuân tới và những cây thường mọc ở các nước Việt Nam, Phi Luật Tân, Thái lan như Den. pendulum, Den. goldschmidtianum, Den. findlayanum, Den. aduncum v.v...


Còn những cây khác đã quen chịu lạnh hoặc quá lớn hay không còn đủ chỗ để mang vào trong nhà như Vanda tricolor, Mokara blue, Stanhopea tigrina v.v... đành phải lấy bao nylon chụp lại và hy vọng chúng sẽ thoát hiểm. Nhưng nếu bạn có nhà để xe, hay phòng trống hãy mang những cây Cattleya, Dendrobium, Oncidium vào để bảo vệ những cây lan thân thương mà chúng ta coi như con đẻ đã nuôi duỡng từ bao nhiêu năm qua.

Sưu tầm